Disclaimer: Onderstaande tekst is vertaald uit het Duits: Het is belangrijk om te weten dat als je vragen hebt over de voeding van je paard, het altijd aan te raden is om eerst je dierenarts te raadplegen.
Maagzweren - ze behoren vandaag de dag tot de meest voorkomende ziekten bij paarden. Meestal komen ze (voor ons als ruiter) zonder dat we er erg in hebben. Ze worden pas behandeld als ze reeds enorme schade aan het maagslijmvlies van het paard hebben aangericht. Hierbij moet worden vermeld dat een maagzweer niet plots ontstaat, maar zich in de loop van de tijd ontwikkelt.
Maagzweren zijn het (langdurige) gevolg van over verzuring van de maag. Dit kan verschillende oorzaken hebben. De belangrijkste oorzaken van maagzweren zijn fouten in de voeding en stress. Stress kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Zoals huisvesting en training, maar ook langdurige medicatie kunnen de veroorzaker van maagzweren zijn. Vooraleer een paard een maagzweer ontwikkelt is het slijmvlies geïrriteerd.
Het normaal gesproken aan het oppervlak gladde slijmvlies, waarmee de binnenzijde van de maag bedekt is, vertoont hyperkeratotische veranderingen. Dit betekent dat het oppervlak verhoornd is. Volgens de zogenaamde "Ulcer Score" wordt deze verandering van het maagslijmvlies tot type maagzweer graad 1 gerekend. De meeste paarden vertonen bij een dergelijke slijmvliesverandering geen herkenbare of zelfs geen symptomen, zodat maagzweren zich vaak onopgemerkt verder kunnen ontwikkelen.
De Ulcer Score classificeert maagzweren in vier verschillende categorieën van gradatie. Is het slijmvlies op één of meerdere kleine plekken beschadigd, spreekt men van graad 2. In dit stadium worden maagzweren al vaker opgemerkt. Natuurlijk hangt dit ook van het individu af, omdat ieder paard pijn anders laat merken en ieder individu een andere pijngrens heeft. Zo zijn er paarden die enkel een geïrriteerd maagslijmvlies hebben en dit duidelijk uiten door maagzweer-typische symptomen, terwijl paarden met ernstige maagzweren soms nauwelijks symptomen vertonen en in stilte lijden.
Bij grote, enkele of op meerdere plaatsen voorkomende of zelfs uitgespreide oppervlakten in beslag nemende beschadigingen spreekt men van maagzweren met graad 3. Indien de beschadiging over een groot deel van het slijmvlies verspreid is, diep in het slijmvlies doorgedrongen of zelfs bloederig is, wordt gesproken van graad 4. Deze slijmvliesveranderingen zijn zeer pijnlijk voor paarden en komen uiterst zelden zonder herkenbare symptomen voor.
Omdat de symptomen, die paarden bij maagzweren vertonen, zo veelvuldig en verschillend zijn, duurt een duidelijke diagnose vaak lang. Vaak hebben paardeneigenaren een veelvoud aan onderzoeken met bijbehorende hoge dierenartsrekeningen achter zich, vooraleer er een duidelijke diagnose van maagzweren is vastgesteld.
Maagproblemen worden door veel paardeneigenaren niet als mogelijke oorzaak van een veelheid aan klachten, zoals een verminderde werklust, gewichtsverlies, verminderde voeropname, tandenknarsen, ander drinkgedrag of luchtzuigen gezien. Men denkt eerder aan een slecht passend zadel, een verkeerd bit, een wormbesmetting of slechte voederkwaliteit als oorzaak van bepaalde symptomen. Daardoor krijgen maagproblemen “vrij spel” en ontwikkelen mogelijkerwijze uit lichte maagslijmvliesirritaties ernstige, bloederige maagzweren, die alleen duidelijk kunnen worden gediagnosticeerd door een gastroscopie van de maag.
Vanwege de hoge kosten en het feit dat paarden voor de gastroscopie 12 tot18 uur moeten vasten, waarvan de laatste 2 uur ook niks drinken (zodat voedseldeeltjes het zicht van de dierenarts tijdens de gastroscopie niet belemmeren) valt veel mensen de beslissing om een gastroscopie te laten uitvoeren zwaar.
Aangezien een maagzweerbehandeling bij slechts een vermoeden van een maagzweer vaak onnodige kosten met zich meebrengt, een behandeling met omeprazol het paard en het spijsverteringskanaal belast, dient er uitsluitsel te zijn vóór de behandeling. Daarom is een gastroscopie bijna onvermijdelijk. Juist ook omdat de ernst en behandelingsduur van de zweren beter beoordeelt en ingeschat kunnen worden. Want hoe ernstiger de graad van maagzweren, des te langer het duurt aleer het maagslijmvlies volledig genezen is.
Op onze themapagina vind je nog veel meer informatie en links over het onderwerp maagzweren bij paarden. Ook de mogelijkheden voor de preventie van maagzweren bij paarden worden hier beschreven.