Als je vragen hebt over de voeding van je paard, is het altijd aan te raden om eerst je dierenarts te raadplegen.

Calcium (Ca) behoort tot de bulkelementen en is waarschijnlijk de meest prominente vertegenwoordiger van de mineraalstoffen. De belangrijkste functie van calcium, in het organisme van het paard, is de stabilisatie van het skelet. Hier bevindt zich 99% van het in het paardenlichaam aanwezige calcium. Behalve de mineralisatie van het skelet is calcium ook van belang bij talrijke stofwisselingsprocessen.

De relatieve verhouding tot fosfor is doorslaggevend

De belangrijkste tegenspeler van calcium is fosfor (P). Niet het absolute gehalte van beide mineralen in het voer is relevant, maar de relatie onderling. Zo kan een tekort aan calcium uiteraard door een tekort aan calcium in het voer komen, maar ook door een, in verhouding, overschot aan fosfor ontstaan. Bij de totale optelsom van het dagelijkse rantsoen zou de Ca: P-verhouding tussen 1,5-2:1 moeten liggen. De verhouding mag echter niet minder dan 1:1 en niet meer dan 3:1 zijn. Waarbij een volwassen paard, afhankelijk van prestatie en lichaamsgewicht, tussen de 30-40 g calcium per dag nodig heeft.

Zonlicht is belangrijk voor de calciumhuishouding

Voor de opname van calcium en fosfor uit de darm is de toevoer van vitamine D van groot belang. Vitamine D is tevens verantwoordelijk voor de opname van calcium en fosfor in het skelet. Vitamine D kan door het paard zelf aangemaakt worden. Voor het omzetten van de vitamine D-voorstadia naar het actieve vitamine D is zonlicht nodig. Indien een paard hoofdzakelijk binnen op stal wordt gehouden en dus niet voldoende blootgesteld wordt aan direct zonlicht, kan een calciumtekort ontstaan. Ook wanneer het totale rantsoen van het paard wel voldoende calcium bevat en de Ca: P-verhouding correct is.

Hoe herken ik een calciumtekort?

Veel paardeneigenaren denken aan de hand van een bloedonderzoek te kunnen beoordelen of de Ca: P-voorziening juist is / of het paard een calcium- of fosfortekort heeft. Dit is echter slechts in beperkte mate mogelijk, omdat een gebrekkige calciumverstrekking via het voer hormonaal wordt gecompenseerd. Dit is de zogenaamde endogene calciumvoorziening. Door het parathormoon (PTH) wordt calcium uit de botten vrijgemaakt en staat zo de stofwisseling ter beschikking.

Wat zijn de gevolgen van een calciumtekort?

Bij jonge paarden kunnen zowel een relatief als een absoluut calciumtekort tot zwellingen en vervormingen van de skeletbotten leiden. Schedelvervormingen door een gebrek aan calcium komen ook voor.
Een langdurig tekort bij volwassen paarden leidt tot demineralisatie van de botten (botontkalking).

Kan er ook een overschot aan calcium zijn?

Bij een overdaad aan calcium en een overeenkomstige aanvoer van vitamine D wordt het grootste aandeel van calcium uit de darm opgenomen. Het overschot aan calcium in het bloed wordt vervolgens via de nieren uitgescheiden. Dit gebeurt met behulp van het hormoon calcitonine, dat door het paard voornamelijk in de C-cellen van de schildklier wordt aangemaakt. Het risico op nier- en/of urinestenen, net als een verstoring van de erytropoëse (aanmaak van rode bloedcellen), stijgt echter pas vanaf een 250-280 % verhoogd overaanbod.

Hoe voorziet het paard in zijn calciumbehoefte?

Hooi, afhankelijk van het calciumgehalte, voorziet het paard voor het grootste deel in de calciumbehoefte. Aangezien de calciumwaarden sterk kunnen variëren, ca. tussen 3,5-5,5 g calcium per kg droge stof, en veel paarden over het algemeen meer fosfor opnemen, is een aanvulling via mineraalvoeder meestal noodzakelijk om in de behoeften van het paard te voorzien.

Kan het bijvoeren van Equine 74 Gastric leiden tot een overschot aan calcium of zelfs nadelig zijn voor het paard?

Door de suppletie met Equine 74 Gastric neemt een volwassen paard bij dagelijkse gift van 50 g ongeveer 10 g extra calcium op. Ervan uitgaande dat een paard tussen de 30-40 g calcium opneemt via het hooi en mineraalvoer, resulteert dit in een totale opname van ca. 40-50 g calcium. Dit zou een overschot van ongeveer 10 g zijn, hetgeen niet bezwaarlijk is. Het overtollige calcium wordt bij passende vitamine D-voorziening grotendeels uit de darm opgenomen en met behulp van het door het paard geproduceerde calcitonine via de nieren uitgescheiden.

Bij langdurig verhoogd geven van Equine 74 Gastric (bijvoorbeeld 100 g) zou het paard ongeveer 20 g calcium extra opnemen. Dit komt neer op een ca. 50-66 % verhoogde calciumopname. Omdat een verhoogde calciumopname pas vanaf ca. 250 % schadelijk kan zijn voor het paard, ontstaat er bij het voeren van 100 g Equine 74 Gastric per dag geen enkel gevaar. Er moet echter tegelijkertijd aandacht worden besteed aan de fosfortoevoer om de gewenste verhouding van deze twee bulkelementen ten opzichte van elkaar te garanderen.

Meer over het onderwerp

Op onze onderwerppagina vind je nog veel meer informatie en links over het onderwerp maagzweren bij paarden. Ook de mogelijkheden voor de preventie van maagzweren bij paarden worden hier beschreven.

Maagzweren bij paarden - Overzicht van de belangrijkste feiten en informatie over symptomen, oorzaken en preventie van maagzweren bij paarden.