De symptomen zijn talrijk en niet altijd duidelijk: er is niet één oorzaak voor een maagzweer bij het paard die in aanmerking moet worden genomen. In plaats daarvan hebben we te maken met verschillende factoren die individueel of "samen" het ontstaan van maagzweren in de hand werken.
De symptomen variëren van paard tot paard: Net zo verschillend zijn de tekenen - of symptomen - van een maagzweer van paard tot paard. Er is dus geen uniform symptoombeeld dat universeel van toepassing is op elke maagpatiënt.
Alleen door middel van een gastroscopie kunnen maagzweren duidelijk worden gediagnosticeerd: In de meeste gevallen verlopen de symptomen geleidelijk, waardoor ze in veel gevallen aanvankelijk onopgemerkt blijven. Daarom worden maagzweren vaak pas in een laat stadium ontdekt.
Hoe eerder de symptomen worden herkend, hoe eerder er actie kan worden ondernomen: Om dit te laten werken, geven we je hieronder een lijst met de meest voorkomende symptomen.
Paarden met maagproblemen hebben over het algemeen minder eetlust.
Dit komt vaak geleidelijk op, bijvoorbeeld wanneer een paard niet meteen in zijn voer duikt zoals gewoonlijk, zijn voer met zijn neus begint rond te duwen of een deel van het voer niet opeet.
Het kan ook zijn dat het paard niet al zijn ruwvoer opeet.
Mensen die maagzweren hebben gehad, kennen deze symptomen: als de maag in staking gaat, heeft men geen zin om te eten.
De maag trekt samen tijdens de spijsvertering, en dit veroorzaakt pijn, vooral op plaatsen waar het maagslijmvlies beschadigd is.
Wanneer maagzuur in contact komt met een ontstoken gebied, leidt dit tot een onaangenaam brandend gevoel.
Leer meer over wanneer je paard niet wil eten.
Bekend als een teken van onderdanigheid, kan leeg kauwen ook wijzen op maagproblemen.
Het paard beweegt zijn mond of kauwt zonder voedsel.
In tegenstelling tot stationair kauwen als teken van onderdanigheid, knarst het paard zijn onderkaak alsof het op voedsel kauwt. Dit houdt meer in dan een paar kauwbewegingen.
Staartzwiepen tijdens het eten is zeer atypisch voor gezonde paarden en een duidelijk teken van maagzweren.
Het zwiepen van de staart is een teken van pijn en ongemak. Het paard ervaart pijn door de consumptie van voedsel en de daaropvolgende vertering en reageert door met zijn staart te zwiepen.
Men kan niet zeggen dat alle paarden met een maagzweer meer of minder water gaan drinken.
Dit kan sterk variëren. Het kan zijn dat het paard aanzienlijk meer, maar ook aanzienlijk minder water consumeert.
Omdat paarden drinken wanneer ze willen, wordt dit probleem vaak over het hoofd gezien of kan het moeilijk te controleren zijn. Een paard van 600 kg drinkt ongeveer 30-60 liter per dag, afhankelijk van werkprestaties, weer en verzorging.
Wanneer een paard gaat liggen, wordt de maag samengetrokken door de beweging, en dit kan pijn betekenen voor het paard.
Sommige paarden staan met hun voor- en achterbenen ver uit elkaar om de maag en darmen te ontlasten.
Dit moet niet worden verward met de ontlastende houding van de voorbenen die paarden met hoefbevangenheid aannemen om het gewicht naar hun achterbenen te verplaatsen.
Maagpijn kan leiden tot defensief gedrag wanneer de singel wordt aangetrokken of zelfs wanneer het zadel op de rug van het paard wordt gelegd.
Maagpijn kan leiden tot defensief gedrag wanneer de singel wordt aangetrokken of zelfs wanneer het zadel op de rug van het paard wordt gelegd. De singel bedekt het gebied bij de maag van het paard.
Wanneer de singel wordt aangetrokken, wordt de buik van het paard omhoog getrokken en bijgevolg ook de maag.
Hierdoor komt het maagzuur in het gevoelige deel van de maag en kan zo het beschadigde maagslijmvlies aantasten, wat extreem pijnlijk kan zijn voor het paard.
Het paard kan reageren door te trappen in de richting van de singel of de mens die deze aanbrengt, met zijn staart te slaan of zelfs te proberen de mens te bijten.Dit is zeer typisch voor paarden met maagzweren.
Paarden met een maagzweer hebben vaak een veranderde persoonlijkheid.
Het meest tolerante paard kan plotseling lijken te veranderen in een agressieve onruststoker die de hele kudde van streek maakt, en het meest sociale maatje kan een eenzaat worden die het liefst alleen in de paddock staat, weg van de anderen.
Uit de punten 10 en 11 blijkt duidelijk dat dergelijke gedragsveranderingen een breed spectrum kunnen hebben, van introversie tot agressie.
Hier kom jij als eigenaar en verzorger van het dier in het spel: goede kennis van de persoonlijkheid en de individuele kenmerken van je paard is uiterst belangrijk om goed te kunnen beoordelen of je te maken hebt met een probleem, een slecht humeur of iets anders.
Vaak is het onduidelijk wat het eerste is - de maagzweer of het kribbebijten, omdat beide zowel oorzaak als symptoom kunnen zijn.
Vaak wordt echter geconstateerd dat paarden met een neiging tot kribbebijten dit vaker doen als gevolg van een maagzweer. Het paard probeert dan de speekselvloed te stimuleren om de maagpijn te verlichten.
Er zijn ook paarden die pas gaan kribbebijten als ze een maagzweer krijgen. Kribbebijten houdt normaal in dat het paard zijn snijtanden op een voorwerp zet en lucht inslikt.
De samentrekking van de onderste halsspieren opent de keelholte en resulteert in het typische kribbebijten geluid. Zelden zullen paarden kribbebijtenn als ze vrij zijn. Dan plaatsen zij hun snijtanden niet op een voorwerp, maar houden zij hun hoofd vrij.
Flemengedrag is wanneer het paard zijn hoofd naar voren steekt en zijn bovenlip krult.
In de meeste gevallen vertonen paarden dit gedrag wanneer ze een geur opmerken en deze nader willen identificeren.
Maar paarden vertonen ook flemengedrag als teken van pijn en ongemak, zoals veel paarden met maagzweren of koliek laten zien.
Op stal, in de wei, tijdens het verzorgen of tijdens het rijden - als een paard voortdurend geeuwt, is dat een vrij duidelijke aanwijzing voor ziekten van het maagdarmkanaal.
Tegelijkertijd helpt geeuwen ook om stress te verminderen. En als er iets is waar een maagzweerpatiënt genoeg van heeft, dan is het wel stress - als oorzaak van de maagzweer en/of als gevolg van de pijn.
Sommige paarden blijven ook na een succesvolle behandeling van hun maagzweer af en toe geeuwen. Natuurlijk is stress in deze context een oorzaak, geen symptoom, maar bij maagzweren kan het als een zwaard van Damocles boven het hoofd van onze paarden hangen.
Wij raden je daarom aan het bijbehorende artikel te lezen over stress bij paarden en hoe je dit tot een minimum kunt beperken. Observatie van je dier is immers een belangrijk aspect bij het herkennen van maagzweren - en vals alarm moet worden vermeden, want veterinaire onderzoeken worden zelden herinnerd als gekoesterde vakantie-ervaringen. En dat geeft stress.
De meeste paardeneigenaren denken dat hun paarden aan objecten likken omdat ze een mineralentekort hebben.
Maar dit wordt ook waargenomen bij paarden met maagzweren. De mate waarin verschilt sterk van paard tot paard, evenals de voorwerpen, die vaak van metaal zijn, maar ook hout of betonnen muren kunnen zijn.
Paarden met een verzwakte algemene conditie kunnen in zichzelf gekeerd of zelfs depressief lijken.
Ze nemen weinig deel aan hun omgeving, tonen weinig belangstelling voor hun stalgenoten en in veel gevallen voor hun verzorgers, en staan vaak met hun hoofd in een hoek.
In acute gevallen kan het paard een verhoogde pols en lichte koorts hebben.
Deze symptomen gaan vaak gepaard met lichte koliek door de hevige buikpijn. Bij paarden ligt een normale polsslag tussen 28 en 44 slagen per minuut en een normale temperatuur tussen 37,5 en 38,2 graden Celsius.
Als deze hoger zijn, moet onmiddellijk een dierenarts worden geraadpleegd om een behandeling toe te dienen.
Milde kolieken kunnen optreden nadat een paard krachtvoer heeft gegeten en duren niet lang.
Het paard trekt zijn buik op, schopt eventueel in de richting van zijn buik en/of gaat af en toe liggen en rolt over de grond. Deze episodes verdwijnen meestal vanzelf na korte tijd. Hier zijn 30 tips over wat te doen in geval van nood bij koliek.
Bij het eten van krachtvoer wordt per kilo minder bicarbonaathoudend speeksel gevormd dan bij het eten van hooi.
Zo wordt het maagzuur dat gevormd wordt door het eten van krachtvoer minder goed gebufferd dan wanneer het paard hooi eet.
Meer informatie over kolieken
De speekselproductie neemt toe omdat het organisme van het paard de lage pH-waarde in de maag probeert tegen te gaan.
Het speeksel heeft een basische pH-waarde en buffert het maagzuur. Paarden kunnen zelfs speekselen als ze niet eten, niet kauwen en geen bit in de mond hebben. Verhoogde speekselvorming treedt vaak op nadat het paard krachtvoer heeft gegeten.
Een verlies van eetlust gaat meestal samen met gewichtsverlies.
Door de verminderde voedselopname krijgt het organisme niet meer voldoende energie en voedingsstoffen binnen, waardoor de lichaamsmassa afneemt.
Gewichtsverlies kan voor het eerst worden opgemerkt wanneer de ribben plotseling duidelijk zichtbaar zijn. Hetzelfde geldt voor de punt van de heup als de spiertonus op natuurlijke wijze verloren gaat. Een paard vermagert niet van de ene op de andere dag.
Het zou zeker verkeerd zijn om te zeggen dat de andere symptomen beter zouden zijn, maar wanneer een paard op dit punt komt, betekent het dat bepaalde problemen - waaronder een maagzweer - lang over het hoofd zijn gezien.
Niet elk paard met een maagzweer heeft een doffe vacht.
Sommige paarden hebben een glanzende vacht en zien er gezond uit, ondanks dat ze maagzweren hebben.
In veel gevallen zullen maagzweren of de symptomen ervan, zoals verlies van eetlust of gewichtsverlies, de darmflora verstoren, zodat de darm niet langer voldoende voedingsstoffen kan opnemen.
Daardoor heeft de stofwisseling niet meer voldoende voedingsstoffen beschikbaar en verliest de vacht zijn glans en wordt dof en glansloos.
Maagpijn en een verminderde opname van voedingsstoffen kunnen leiden tot een daling van het prestatieniveau.
Het paard heeft niet genoeg energie om de beste prestaties te leveren. Het paard is sloom en lusteloos. Het draaft niet graag en is ongemotiveerd.
Dit symptoom wordt verergerd door acute pijn. Net als wij mensen zijn paarden niet in staat om optimaal te presteren als ze pijn en gebrek aan energie hebben.
Veel ruiters denken in eerste instantie dat hun paarden gewoon niet willen werken.
Veel ruiters denken in eerste instantie dat hun paarden gewoon niet willen werken. De meest voorkomende oorzaak van onberijdbaarheid is vaak een hoofdstel- of rugprobleem.
Maagproblemen moeten echter niet over het hoofd worden gezien.
Ze kunnen ervoor zorgen dat een paard ernstige pijn ervaart, vooral bij het werken onder het zadel, en het paard zal een compenserende houding aannemen bij het lopen in een poging deze pijn te verlichten, waarbij de rug stijf blijft, strak beweegt, bokt, lusteloos wordt en niet meer wil werken.
Bergafwaarts gaan kan ertoe leiden dat maagzuur in het gevoelige gebied van de maag terechtkomt.
Als dit gebied is aangetast door maagzweren, kan dit zeer onaangenaam zijn voor het paard, dat terughoudend zal zijn en gedwongen moet worden bergafwaarts te gaan, of zelfs zal weigeren.